Zeg tegen een Brusselaar dat een enkele boot op het kanaal gelijkstaat aan 40 tot 100 vrachtwagens op de straten in de stad en je krijgt veel ooohs en aahs en soms zelfs een wooow! Altijd dezelfde reactie, half lachend, half verrast.
Werven, daar kennen we in Brussel alles van. Al langer dan vandaag. Onze stad wordt beter van al die nieuwe bouwwerken, maar toch moeten we ook toegeven dat de talloze werven er het leven van de Brusselaars niet gemakkelijker op maken. Om te beginnen zijn er de verkeersproblemen door leveringen, laden en lossen of opslag van goederen en het eindeloze heen-en-weergerij dat een vastgoedproject in Brussel – dichtbevolkt, veel verkeer en eigenlijk al verzadigd – vraagt.
Maar kijk, er is een andere mogelijkheid. Die duurzame economische en ecologische omslag loopt via de Haven van Brussel en het kanaal. Het zijn vooral drie Brusselse gemeenten die profiteren van het vervoer over water: Anderlecht (de Biestebroekkaai ligt op haar grondgebied), Brussel-Stad en Molenbeek. Precies omdat ze zo dicht bij het kanaal liggen, is overslag per boot een gemakkelijke optie, die bovendien vrachtwagens van onze straten haalt.
De voortrekkers
Zie je de Upsite-toren, de hoogste woontoren van ons land? Hij ligt ideaal langs het kanaal, net naast ons Vergotedok. Vastgoedontwikkelaar Atenor was een van de eersten die het water gebruikte om materialen en aanvulgrond voor dit gigantische project aan te voeren. Iets meer naar het oosten ligt het commerciële supercomplex Docks, waarvoor maar liefst 250.000 ton uitgegraven grond is vervoerd via het water. Zowel de aannemer van grondwerken als de leveranciers hebben met de Haven van Brussel samengewerkt voor de bouw en de inrichting van de Docks. Het imposante winkelcentrum heeft geen toegang tot de kade (er loopt hier een weg langs het kanaal), maar de zelflossende boten (met kraan) hebben het werk onberispelijk gedaan. Het bouwmateriaal werd gelost op een parkeerterrein langs het kanaal, amper een paar honderd meter verderop.
Zand voor Union
Union Sint-Gillis, een van onze sportieve pareltjes, had een nieuw speelterrein nodig. Daarvoor was 3900 ton zand nodig, afkomstig uit Nederland. In plaats van dat allemaal met vrachtwagens aan te voeren koos de blauw-gele ploeg ervoor het zand per boot naar de Haven van Brussel te brengen. Het resultaat? 106 ton CO2-uitstoot minder doordat 140 vrachtwagens niet meer uit Nederland naar het stadion via de straten van onze hoofdstad moesten rijden. Vanaf nu zal het geschreeuw in het Joseph Marienstadion een groener (Brussels) accent hebben.
Cultuur dan. Ook het nieuwe museum Kanal trok de groene kaart toen het besliste om het werfafval en de (al dan niet vervuilde) grond tijdens de renovatie via het water af te voeren. Net zo voor het bouwmateriaal dat nodig was voor het nieuwe museum voor hedendaagse kunst. Een properder en minder hinderlijke manier om CO2-uitstoot en vervuiling (met name geluid) in de stadskern te verminderen. Dat is ook goed nieuws voor automobilisten, fietsers en voetgangers in Brussel, die vaak door deze wijk in volle verandering moeten.
En morgen?
Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest staat voor grote milieu-uitdagingen, dat weten we. En de grote werven die op dit ogenblik volop in ontwikkeling zijn, spelen daarbij een grote rol. Neem nu de immense werf voor de aanleg van de Brusselse metro. Lijn 3 zal Evere verbinden met Vorst en door het centrum rijden. Twee tunnels (een in het zuiden, een in het noorden), 8 nieuwe stations (waaronder het befaamde station Toots Thielemans bij Brussel-Zuid) en het plaatje is duidelijk: dit heeft een grote weerslag op het verkeer in Brussel.
Dit is een reële kans om in Brussel druk van de ketel te halen, maar daarvoor zal nog jaren werken nodig zijn. Enkele werkzaamheden zijn al opgestart en daarvoor zal de Haven van Brussel een bepalende rol spelen. Het bedrijf dat de werken uitvoert, kreeg de beschikking over een terrein waar het afgegraven Brusselse grond kan opslaan. Verder is er op de werf van Brussel-Zuid (het toekomstige station Toots Thielemans) ook een waterzuiveringsbekken voorzien, waar modder ter plaatse verwerkt kan worden, zodat er minder vrachtwagens af en aan moeten rijden. Naarmate de werf vordert, zal het bekken naar de dijk van het kanaal verplaatst worden, zo dicht mogelijk bij het water.
Ook de enorme werf Key West, een groot vastgoedproject vlak bij de Biestebroekkaai, kan rekenen op de hulp van de Haven en de concessiehouders. De waterweg wordt zowel gebruikt om afgegraven grond af te voeren als om bouwmaterialen aan te voeren (met een tweede consolidatiecentrum voor de levering van bouwmaterialen voor de ontwikkeling van de Biestebroekwijk en de omliggende werven). Resultaat: de 524 gezinnen die hier zullen komen wonen, zullen zich helemaal thuis voelen in een omgeving die waakt over de gezondheid van de Brusselaars.
Zo dicht mogelijk bij het water
De Haven van Brussel heeft een ambitieus en duurzaam beheersplan dat de operators van de Brusselse werven de mogelijkheid geeft economische oplossingen te combineren met een milieuvriendelijke aanpak. Win-win dus. Er zijn heel wat mogelijkheden om het kanaal en de haven in te zetten en de positieve effecten zijn eindeloos:
- Opruiming van grond en werfafval
- Vervoer van bouwmateriaal (pallets, onscheidbare stukken en andere)
- Beperking van het transport over de weg en alle hinder die dat met zich meebrengt (verzadigde stad, vervuiling allerhande, uitzonderlijk vervoer, enzovoort)
- Vermindering van het risico op ongevallen
- Vermindering van CO2-uitstoot
- Groen, duurzaam en innovatief imago voor ons bedrijf
- ...
We schatten dat er dankzij de Haven van Brussel en het kanaal elke dag zo’n 2000 vrachtwagenritten minder zijn!
Experts die de ecologische voetafdruk moeten verkleinen
De haven stelt een aantal specialisten ter beschikking van de aannemers, die de mogelijkheden moeten onderzoeken om de waterweg te gebruiken. Samen met de grote Brusselse ondernemers evalueren zij niet alleen de impact van de werven op milieu en samenleving, maar waken zij ook over het financiële, economische en technische plaatje. Hoe groter de werf, hoe groter de voordelen. En hoe dichter bij het kanaal, hoe rendabeler een aanpak die het water omvat. U ziet het, we moeten de mogelijkheden samen bestuderen. Elk project begint op één adres: logisticsfacilitator@port.brussels
Ja maar … Wij hebben een kleine werf!
Niet erg, dat gaat ook! Grote werven hebben natuurlijk een enorme zichtbaarheid, maar ook minder imposante werven kunnen op heel wat aandacht rekenen van onze partners. Een voorbeeld: al het werfafval kan opgeslagen worden tot gezamenlijk een boot gevuld kan worden. Of de receptie van bouwmaterialen kan gebeuren via de concessiehouders in de haven, zodat uw zakken pleister, blokken beton of kalkzandsteen via de waterweg aangevoerd kunnen worden. Zo zet u mee uw schouders onder een gezamenlijk project en kunt u samen met andere bedrijven een schaalvoordeel realiseren en uw steentje bijdragen tot een betere levenskwaliteit in Brussel (en de portemonnee van uw bedrijf wint hier ook bij)!