Alexandra Van Gend
Halfweg het traject van het kanaal door Brussel ligt, midden in het centrum, het Vergotedok. Dat mag je gerust als het bouwmekka van de hoofdstad beschouwen: rond het dok heeft zich ondertussen een heel aantal bouwmateriaalbedrijven gevestigd. Het meest verrassende is ongetwijfeld Van Nieuwpoort Zand en Grind, een Nederlands familiebedrijf gespecialiseerd in bouwmaterialen, polystyreen... en zandwinning!
Aan het hoofd staat Alexandra Van Gend, een vrouw die heel goed weet wat ze wil.
Omdat ze altijd al gefascineerd was door afvalrecyclage, ging ze studeren aan de Solvay Business School, waar ze haar briljante thesis wijdde aan het hergebruik van afval in cementfabrieken. Het was dan ook logisch dat ze neerstreek langs het kanaal, aan de noordkant om precies te zijn.
Dat was veertien jaar geleden. “Eerst was het wel ongewoon, een vrouw die een volledig mannelijk bedrijf ging leiden! Ik moest mezelf bewijzen, onder andere bij het laden en lossen van vrachtwagens. Gelukkig ben ik tweetalig! Ondanks het onwennige begin is de aanpassing vlot verlopen, aan beide kanten.”
De drukke dagen van Alexandra staan in het teken van de voorbijglijdende aken. Drie keer per week meren er boten aan om zand te lossen, letterlijk en figuurlijk het goud van het bedrijf. Dat komt uit de Noordzee en wordt gewonnen voor de kust van België en Nederland. Via het kanaal wordt het dan naar de hoofdstad vervoerd. Zodra het gelost is, wordt het schoongemaakt, verwerkt en verpakt. “Zand is het hoofdonderdeel van mortel voor de bouw. Het is een beetje zoals tarwe voor brood. In tegenstelling tot wat je zou denken, is zand echter niet eeuwig houdbaar en er zijn zeer strenge technische regels voor het gewicht en de winningsperioden.
Zand is een kwetsbare grondstof, die bestaat uit aarde, geërodeerd gesteente en allerlei puin: het ontstaat door een natuurlijk vermalingsproces. Om het te verwerken heeft iedereen zijn eigen recept om zand, granulaten, water en cement te mengen in de verhoudingen van zijn of haar keuze.
Van Nieuwpoort kan prat gaan op meerdere troeven, maar de grootste is wellicht dat het bedrijf in het hart van de Europese hoofdstad ligt. Dankzij deze ligging is het zand – een essentiële grondstof voor de bouw - dichter bij de particuliere en industriële eindgebruikers. Om de impact op het milieu te minimaliseren, is het belangrijk en zelfs cruciaal dat de meeste materialen over het water worden vervoerd. “Een vrachtwagen is goed voor dertig ton; een binnenschip levert tussen 2000 en 3000 ton. Eén enkel binnenschip dat Brussel binnenvaart, houdt 100 vrachtwagens van de weg. De keuze is snel gemaakt.”
Haar buren in het dok zijn niet haar concurrenten; het zijn haar “collegaklanten”, zoals ze zegt; die leveren industrieel beton en bouwgereedschap of houden zich bezig met recyclage en goederentransport, … Verderop langs het kanaal herleeft het havengebied, tot haar grote vreugde, ook al blijft het dok toch vooral een industriegebied. “De vrachtwagens, de shredders, de machines en het stof kunnen allemaal voor wat problemen zorgen, maar we werken eraan.”
Is het dus een fijn beroep, zand verhandelen? “Ik zit in mijn eigen wereld! Ik zie mezelf niets anders doen.” En als Alexandra met haar gezin wil ontspannen, doet ze dat … op het strand. En neen, dan moet ze niet aan het werk denken. “Je moet vooral niet proberen me naar de bergen te sturen”, lacht ze.
